İmam Səccad (ə) sözünün davamında daha çox Əmirəlmöminin Əlini (ə) tanıtdırmağa başladı ki, uzun illərin əks təbliğatını aradan qaldırsın. Həzrət belə buyurdu:

أَنَا ابْنُ مَنْ ضَرَبَ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ بِسَيْفَيْنِ، وَطَعَنَ بِرُمْحَيْنِ، وَهاجَرَ الْهِجْرَتَيْنِ، وَبايَعَ الْبَيْعَتَيْنِ، وَقاتَلَ بِبَدْرٍ وَ حُنَيْنٍ، وَلَمْ يَكْفُرْ بِاللَّهِ طَرْفَةَ عَيْنٍ، أَنَا ابْنُ صالِحِ الْمُؤْمِنِين، وَوارِثِ النَّبِيِّينَ، وَقامِعِ المُلْحِدِينَ، وَيَعْسُوبِ الْمُسْلِمِينَ، وَنُورِ الُمجاهِدِينَ، وَزَيْنِ الْعابِدِينَ، وَتاجِ البَكَّائِينَ، وَأَصْبَرِ الصّابِرينَ، وَأَفْضَلِ الْقائِمِينَ مِنْ آلِ ياسِينَ رَسُولِ رَبِّ العالَمِينَ، أَنَا ابْنُ المُؤَيَّدِ بِجَبْرَئِيلَ، أَلْمَنْصُورِ بِمِيكائِيلَ.
أَنَا ابْنُ الُمحامِي عَنْ حَرَمِ الْمُسْلِمِينَ، وَ قاتِلِ الْمارِقِينَ وَالنَّاكِثِينَ وَالْقاسِطِينَ، وَالُمجاهِدِ أَعْداءَهُ النّاصِبِينَ، وَأَفْخَرِ مَنْ مَشى‌ مِنْ قُرَيْشٍ أَجْمَعِينَ، وَأَوَّلِ مَنْ أَجابَ وَاسْتَجابَ للَّهِ وَلِرَسُولِهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ، وَأَوَّلِ السّابِقِينَ، وَقاصِمِ الْمُعْتَدِينَ، وَمُبِيدِ الْمُشْرِكِينَ، وَسَهْمٍ مِنْ مَرامِي اللَّهِ عَلَى الْمُنافِقِينَ، وَلِسانِ حِكْمَةِ الْعابِدِينَ، وَناصِرِ دِينِ اللَّهِ، وَوَلىِّ أَمْرِاللَّهِ، وَبُسْتانِ حِكْمَةِ اللَّهِ، وَعَيْبَةِ عَلْمِهِ، سَمِحٌ، سَخِيٌّ، بَهِيٌّ، بُهْلُولٌ، زَكِيٌّ، أَبْطَحِيٌّ، رَضِيٌّ، مِقْدامٌ، هُمامٌ، صابِرٌ، صَوّامٌ، مُهَذَّبٌ، قَوّامٌ، قاطِعُ الأَصْلابِ، وَمُفَرِّقُ الأَحْزابِ، أرْبَطُهُمْ عِنانَاً، وَأَثْبَتُهُمْ جَناناً، وَأَمْضاهُمْ عَزِيمَةً، وَأَشَدُّهُمْ شَكِيمَةً، أَسَدٌ باسِلٌ، يَطْحَنُهُمْ فِي الْحُرُوبِ إِذَا ازْدَلَفَتِ الْأَسِنَّةُ وَقَرُبَتِ الْأَعِنَّةُ، طَحْنَ الرَّحى‌، وَيَذْرَؤُهُمْ فِيها ذَرْوَ الرِّيحِ الْهَشِيمِ، لَيْثُ الْحِجازِ، وَكَبْشُ الْعِراقِ، مَكّيٌّ مَدَنيٌّ، خَيْفِيٌّ عَقَبِيٌّ، بَدْرِيٌّ أُحُدِيٌّ، شَجَرِيٌّ مُهاجِرِيٌّ.
مِنَ الْعَرَبِ سَيِّدُها، وَمِنَ الوَغى‌ لَيْثُها، وارِثُ الْمَشْعَرَيْنِ، وَأَبُوالسِّبْطَيْنِ: ألْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ، ذاكَ جَدِّي عَليُّ بنُ أَبِي طالِبٍ.

“Mən Allah Rəsulunun (s) yanında iki qılınc və iki nizə ilə vuruşan, iki dəfə hicrət edən, iki dəfə beyət edən, Bədr və Hüneyndə (İslam düşmənləri ilə) döyüşən və bir göz qırpımı qədər (bir an belə) Allaha küfr etməyən kəsin oğluyam! Mən möminlərin arasında ləyaqətli olan kəsin oğluyam! Mən peyğəmbərlərin varisinin, dindən çıxanları məhv edənin, müsəlmanların böyüyünün, mücahidlərin nuru olanın, ibadət edənlərin zinətinin, (Allah qorxusundan) ağlayanların tacı olanın, səbir edənlərin ən səbirlisinin, Peyğəmbər xanədanından (Allaha ibadət və Peyğəmbərə (s) itaətdə) qiyam edənlərin ən üstününün oğluyam! Mən Cəbrail və Mikailin onun yardımına tələsdiyi kəsin oğluyam! Mən müsəlmanların hərəmini himayə edən və mariqin (xəvaric – dindən çıxan), nakisin və əhdi pozanlarla (Cəməl əshabı ilə) və Qasitin (Müaviyə və şamlılarla) döyüşən və həmçinin inadkar düşmənlərlə mübarizə aparan kəsin oğluyam! Mən Qüreyşin ən iftixarlı şəxsinin, Allah və onun Rəsulunun (s) dəvətini ilkin olaraq qəbul edən və İslamda öncüllərdən birincisi olan kəsin oğluyam! Mən düşmənləri darmadağın, müşrikləri məhv edən və münafiq dəstələr üçün Allahın oxlarından biri olan kəsin oğluyam! Mən ibadət edənlərin hikmətini bəyan edən və Allah dininə yardım edən, ilahi əmrin rəhbəri, Allahın hikmət bağçası və onun elm xəzinəsi olan kəsin oğluyam! Möhtərəm, bağışlayan, gülərüz, bütün yaxşılıqlara sahib, pak, Əbtəhi (məkkəli), Allahın razılığından şad, ilahi əmrləri yerinə yetirməkdə qabaqcıl, mərd, səbirli, çox oruc tutan, hər cür aludəlikdən pak, həddən artıq ibadət və namaz əhli olan kəsin oğluyam! Elə bir şəxsin oğluyam ki, o, düşmənlərin qüdrətini aradan apardı, müxtəlif küfr dəstələrini bir-birindən ayırdı. O, hamıdan daha möhkəm, ürəkli, möhkəm iradəli və düşmənlə sazişi qəbul etməmək ruhiyyəsinə malik idi. O, (Allah dinini müdafiə etməkdə) qorxmaz bir şir idi. Döyüş meydanında (döyüşçülərin atlarının) yüyənləri və nizələr bir-birinə yaxınlaşdığı zaman, öz zərbələri ilə onları dəyirman daşının altında qalan dənələr kimi əzir və çör-çöpü ətrafa səpələyən şiddətli külək kimi onları darmadağın edirdi. O, Hicazın şiri, İraqın rəhbəri, məkkəli və mədinəli, (Minadakı) Xəyf (məscidi) və Əqəbə əhlindən olan bir şəxs idi. O, Bədr və Ühüd döyüşündəki sərkərdələrdən, (Hüdeybiyyə sülhü macərasındakı) Şəcərə beyətində iştirak edənlərdən, (Məkkədən Mədinəyə) hicrət edənlərdən idi. O, ərəbin böyüklərindən, döyüş aslanı, iki məşərin varisi, Allah Rəsulunun (s) iki nəvəsinin – Həsən (ə) və Hüseynin (ə) atası idi. Bəli, o, mənim cəddim Əli ibn Əbutalibdir (ə).”

Bu yerdə İmam Səccad (ə) buyurdu:

أَنَا ابْنُ فاطِمَةَ الزَّهْراءِ، أَنَا ابْنُ سَيِّدَةِ النِّساءِ

“Mən Fatimeyi-Zəhranın (s.ə) oğluyam! Mən iki aləmin ən üstün qadınının oğluyam!”

Bu hədisin ravisi deyir: "O, beləcə özünü tanıtdırmağa davam edir və camaatın ağlamaq, nalə səsləri ucalırdı. Yezid camaatın üsyan edəcəyindən qorxdu və həmin səbəbdən, azançıya göstəriş verdi ki, o Həzrətin sözünü kəsmək üçün azan versin."

أَللَّه أَكْبَر أَللَّه أكْبَر

Azançı "Allahu-əkbər, Allahu-əkbər!" dediyi zaman İmam Zeynəlabidin (ə) buyurdu:

لا شَيْ‌ءَ أَكْبَرُ مِنَ اللَّهِ‌

"Aləmdə heç bir şey Allahdan böyük deyil!"

Azançı dedi: أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ‌ "Əşhədu əllə ilahə illəllah." – Şəhadət verirəm ki, Allahdan başqa, heç bir məbud yoxdur!

İmam (ə) buyurdu:

شَهِدَ بِها شَعْري وَبَشَري وَلَحْمي وَدَمي‌

"Tüküm, dərim, ətim və qanım onun yeganəliyinə şəhadət verir."

Azançı أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ "Əşhədu ənnə Muhəmmədər-rəsulullah!" (Şəhadət verirəm ki, Muhəmməd Allahın Rəsuludur) – dediyi zaman, İmam Səccad (ə) üzünü Yezidə tutuaraq buyurdu: مُحَمَّدٌ هذا جَدّي أَمْ جَدُّكَ؟ يا يَزيدُ "Ey Yezid! (Peyğəmbərliyinə şəhadət verilən) Muhəmməd (s) mənim cəddimdir, yoxsa, sənin?! Əgər desən ki, sənin cəddindir, onda, yalan demisən. Əgər mənim cəddimdirsə (şübhəsiz ki, belədir), onda, nə üçün övladlarını qətlə yetirdin?"
Cavabı olmayan Yezid özünü itirdi və camaatın üsyan edəcəyindən qorxuya düşdü. Həmin səbəbdən, azan bitən kimi namaza başladı.

Başqa bir nəqlə əsasən, azançı "Əşhədu ənnə Muhəmmədər-rəsulullah!" dediyi zaman, İmam Səccad (ə) başından əmmaməsini çıxarıb azançı dedi: "Məhəmmədin (s) haqqına xatir bir an sakit dur!" Sonra Yezidə üzünü tutaraq buyurdu: "Ey Yezid, bu möhtərəm Peyğəmbər (s) mənim cəddimdir, yoxsa, sənin? Əgər desən ki, sənin cəddindir, bütün məxluqat sənin yalan dediyini biləcək, əgər desən ki, mənim cəddimdir, onda, nə üçün atamı zülmlə öldürdün, onun mal-dövlətini qarət elədin və hərəminin qadınlarını əsir etdin?" İmam (ə) bu sözləri dedikdən sonra (camaata xitabən) buyurdu: "Əgər aləmdə cəddi Peyğəmbər (s) olan bir kəs varsa, o da mənəm. Belə isə, nə üçün bu camaat atamı öldürdü və bizi kafirlər kimi əsir etdi?" Daha sonra İmam (ə) (Yezidə xitabən) buyurdu: "Ey Yezid! Bütün bu cinayətlərə mürtəkib olduğun halda, yenə də "Muhəmmədər-rəsulullah" deyir və qibləyə dayanaraq (namaz qılırsan)? Cəddim və atamın səninlə düşmən olacağı Qiyamət günü ilə bağlı vay olsun sənə!"

Vəziyyətin təhlükəli olduğunu görən Yezid azançının üstünə qışqırdı ki, iqamə desin. Camaat arasında səs-küy qalxdı, bəziləri namaza dayandı və bəziləri də namaz qılmadan oradan ayrıldılar.

Aydındır ki, bu bənzərsiz və sarsıdıcı xütbə Şamda çaxnaşma yaratdı, Əməvilərin hökumət sarayını lərzəyə saldı, həmçinin qırx ildən artıq bir müddətdə Əmirəlmömininin (ə) əleyhinə aparılan zəhərli təbliğatı unutdurub ildırım kimi hər yerə səs-səda saldı. Bəli, belə bir xütbə özündən sonra belə də təsir qoymalı idi. İndi də həmin xütbə oxunduğu zaman, insanın bədənindəki tüklər biz-biz olur və onu söyləyənə minlərlə salam göndərir. Diqqəti cəlb edən məsələ İmam Səccadın (ə) Yezidin qələbə məstliyindən böyük bir məclis təşkil edərək digər ölkələrin səfirlərini həmin məclisə dəvət etdiyi və həmçinin əyan-əşrafları da çağırdığı bir şəraitdə həmin xütbəni deməsi idi. Kərbəla faciəsindən yaranan ağır şərait və bir tərəfdən də kəskin Əməvi zülmkarlığı, digər tərəfdən isə əsirlik və səfərin yorğunluğu, üçüncü tərəfdən Əhli-beyt (ə) xanədanının şəhadətindən yaranan ruhi sarsıntı – bunların hamısı zahirdə, xüsusilə də, o Həzrəti bibisi Zeynəb (s.ə) və digər Haşimi xanədanı ilə birlikdə kəndirlə bağladıqları və məclisə daxil etdiklərini nəzərə aldığımızda, Həzrət Zeynəlabidin (ə) özünün adi sözlərini belə doğru-düzgün şəkildə söyləmək qüdrəti qoymamalı idi. Amma o Həzrət Əhli-beyt elm və fəsahətinin, Hüseyn cəsarət və şücaətinin varisidir. Həmin səbəbdən, kamil bir aramlıq və tamamilə fəsahət, bəlağət və mövqeyi dəyərləndirməklə özünü, öz ata-babasını tanıtdırmağa başladı ki, Şamın qəflətə düşmüş camaatını ayıltsın və höccəti onlara tamamlasın. Həzrət höccəti onlara tamamladı da! Bəli, ömürlərini Bəni-Üməyyə İslamı ilə keçirmiş və Müaviyə kimi hakimləri görmüş, indi də şərabxor və möminlərə rəhbərlik iddiası edən, müsəlmanlara xəlifəlik edən, yalnız özü və fasid ailəsini din və məktəblə tanış edən, İmam Hüseyn (ə) və onun pak xanədanını dindən kənar hesab edən və müsəlmanların xəlifəsinə qarşı qiyam edən kimi tanıtdıran Yezid kimi kəslərə höccət və dəlili tamamladı. Peyğəmbər (s) Əhli-beytinin elm və təqva dəryası olması və onların paklığı ilə az-çox tanış olan Yezid əvvəlcə səfərin, əsirliyin çətinliyinə düçar olmuş İmam Səccadın (ə) minbərə çıxıb camaata xütbə oxumasına razı deyildi, ona görə ki, Bəni-Üməyyə sülaləsi öz toxumlarını camaatın cahillik tarlasında əkmişdi və bilirdi ki, camaatın agahlığı onların neçə illik məhsulunu tələf edəcəkdir. Amma camaatın ümumi düşüncəsinin təzyiqi altında İmam Səccadın (ə) xütbə söyləməsini qəbul etdi. Qorxduğu şey Yezidin başına gəldi, etirazlar ucaldı, fəryad, şivən və ağlaşma səsləri məclisi bürüdü, bəziləri müsəlmanların xəlifəsinə iqtida etmədən məclisi tərk etdilər. (”Aşura – Tarixin ən böyük qəhrəmanlıq salnaməsi”, Ayətullah Məkarim Şirazi, səh.606-612.)

Maide.az