22 Noyabr 2024 - 22
"Mənim adım Sercio Moya Menadır. Mən Kosta-Rika universitetində və Milli universitetdə siyasi elmləri və beynəlxalq münasibətlər fənini tədris edirəm. Mən İslamla, xüsusilə şiəliklə Livanda gedən vətəndaş müharibəsi zamanı tanış oldum. Daha sonralar Latın Amerikasında aktiv siyasətlə maraqlanmağa başladım və gənclər təşkilatının prezidumuna seçildim. Mənim Livana getmək imkanım yarandı və 2000-ci ildə ora baş çəkdim. Orada bir çox siyasətçilərlə görüşdüm. Həmçinin Ayətullah Məhəmməd Fəzlullahla görüşmək mənə nəsib oldu.Onun şəxsiyyəti mənə o qədər təsir etdi ki, mən şiəlik haqqında kitablar əldə etdim. Daha sonralar mən professor oldum bu da izn verdi ki, bu sahəni özümə tədqiqat obyekti edə bilim. Elə bu xətlə də Livana, Dəməşqə və İrana səfər edə bildim.
Bütün məqsədim şiəlik haqqında müfəssəl məlumat idi. Təbii ki, bunu da boşuna toplamırdım. Hazırda kitab üzərində iş gedir. Tezliklə kitabım nəşr olunacaq. Mən İslamla yaxından tanış olduqda bir çox məsələlər mənim üçün aydınlığa qovuşdu. Düşünürəm ki, İslamda şiəliklə katoliklik çox bənzərdilər. Amma İslamda elə bir hadisə var ki, həm onu qorumuş, həm də tarixi elə istiqamətləndirmişdir ki, dünya və insan üçün çox əhəmiyyətlidir. Şiəlik Latın Amerikasına XVIII əsrin ikinci yarısında gəlmişdir. Suriyadan və Livandan gələn şiəlik Argentinadan başlayaraq yayılmışdır. Latın Amerikasında şiəliyin ən böyük qanadı Braziliyanın San Paula şəhərindədir. Həmin şəhərdə təxminən 5 minə yaxın şiə yaşayır. Düşünürəm ki, bu şiələrin 90-95% bir əsr öncə gələn ərəblərdir.
İran inqilabından sonra şiələr daha da siyasiləşməyə başladı. Onlar Ayətullah Xomeyninin yazılarını oxuyur və daha da fəallaşırlar. Cənubi Amerika multi-kultural yerdir. Burada siz mədəniyyətlərin rəngarəngliyini görə bilərsiniz. Eləcə də şiələrin Məhərrəm ayı da burada öz rolunu oynayır. Cənubi Amerikada Məhərrəm ayı təziyələri Afrika ənənələri ilə çox qarışıb. O ki, qaldı Kosta Rikaya burada çox az şiə var. Təxminən 200 nəfərlik icmaya malikdilər. Kosta Rikada bu təziyələr elə ciddi hiss olunumur. Çünki şiə icması müxtəlif xalqlardan təşkil olunub. Amma Argentinada isə bu ay geniş qeyd olunur. Orada bu bir növ bir ictimai akt kimi həyata keçirilir. Çünki İmam Hüseyn hərəkatı özü zülmə qarşı çıxışdır və bu da həmin ölkədə bir növ etiraz kimi həyata keçirilir. Kərbəla məktəbində mübarizə var.
Biz katoliklərdə "Müqəddəs Həftə" deyilən bir zaman var. O zaman biz İsa(ə) şəhid edilməsini xatırlayır və yas tutarıq. Eyni bənzərlik şiələrdə var. Hər iki məzhəbdə zülmə və ədalətsizliyə qarşı üsyan var. Kərbəla məktəbində ədalət uğrunda mübarizə var. Bundan əlavə Məhərrəm ayı və Aşura günü şiələri yenidən bir araya toplayan, onların məqsədini onlara xatırladan bir gündür. Onların harada olmasından və hansı məsafələrlə uzaqlaşmasından asılı olmayaraq onları birləşdirən dəyər -Kərbəladır. Bu Latın Amerikasında mənə ən çox təsir edən nüansdır. Mənim üçün İmam Hüseyn(ə) ədalət bayrağıdır. Fərqi yoxdur istər müsəlman ol, istər katolik ola o hər kəs üçün -İbrahimin dinindən gələn hər kəs üçün əla məktəbdir. Barmağımdakı bu üzüyü də Əhli-Beytin eşqi ilə daşıyıram. "
/islaminsesi/